Kemal Paşazâde Medresesi
Evliya Çelebi (ö.1095/1684) meşhur “Seyahatnâme”sinde Edirne’deki “Kemal Paşazâde Medresesi” hakkında şöyle garip bir hikâye anlatır:
1483 tarihinde Kemal Paşazâde Ahmed Çelebi, ilim talebesi iken Edirne şehrine gelerek bu medresenin müderrisinden, yerleşecek bir oda ister. Müderris: “Molla! Medresemizde ancak boş bir oda vardır, onu da cinler ele geçirmişlerdir. O hücreye kim girdi ise sabaha ölüsü dışarı çıkar!” diyerek tehlikeyi bildirir. Fakat Kemal Paşazâde’nin isteğinde ısrar etmesi üzerine müderris, “Molla! ahiret hakkını helal eyle!” diyerek odanın anahtarını ona teslim eder. Molla ise “Bismillah!” diyerek hücrenin kapısını açar ve postuna oturur. Akşamdan sonra kapıcılar ve müderris, kapının önüne eski adetleri gibi bir teneşir, bir tabut ve diğer cenaze malzemelerini hazırlayıp bırakırlar.
Gece yarısında Kemal Paşazâde dersle meşgul iken duvarın kıble tarafı ikiye ayrılır. Elinde sevimli, genç bir evladıyla bir ihtiyar ortaya çıkar. Selam ve sohbetten sonra ihtiyar: “Ey oğul! Bu evladımı sana Allah emaneti veririm. Buna ilim öğretip namazın şartlarını belletesin..” deyip gider. Kemal Paşazâde besmele ile o temiz çocuğa biraz Kur’an dersi verip kendi işiyle meşgul olur.
Sabahtan önce yine duvardan o ihtiyar ortaya çıkarak söze başlar: “Ey oğul! Allah senden razı olsun, iki cihan saadetine nail olasın. Ben cinlerin meliklerinden Asfail’im. Her zaman bu odaya gelip yerleşenlere bu evladımı emanet verip giderim. Onlar ise emanete hiyanet edip evladıma el uzatırlar. Ben de onları öldürürüm. Şimdiden sonra sana bütün garip ve acayip ilimlerin yolu açılsın, müfti’s-sakaleyn (insan ve cinlerin müftüsü) olasın.” dedikten sonra dualar ederek yine çocuğuyla duvara girip kaybolur.
Kemal Paşazâde sabah dışarı çıkınca görür ki, cemaat hazır olup su ısıtmışlar. Kemal Paşazâde’yi görünce hayrete düşerek Allah’a şükrederler. O ise sırrını açıklamadan bu hücrede ilim tahsilini tamamlayıp asrının önemli alim ve fâzılı olarak sonunda gerçekten insanların ve cinlerin müftüsü olur. Bu zatın yükselmesine sebep, Edirne’deki bu medrese odası olmuştur.
